Waterlanders roepen op tot viering Slag op de Zuiderzee

Gepubliceerd: Donderdag 21 juli 2022 16:41

Foto: Wikimedia

Volgend jaar is het 450 jaar geleden dat de Slag op de Zuiderzee plaatsvond, een historische gebeurtenis in onze vaderlandse geschiedenis met een hoofdrol voor de regio Waterland. Dat mogen we niet ongemerkt voorbij laten gaan, vindt een aantal Waterlanders. Op vrijdagavond 2 september is er een startbijeenkomst in de Grote Kerk van Monnickendam waar iedereen die geïnteresseerd is om mee te doen welkom is. Dan zal ook een film vertoond worden van de festiviteiten in 1973, de laatste keer dat de zeeslag is herdacht en gevierd.

De Slag op de Zuiderzee was de strijd van de Geuzen tegen de Spaanse bezetter. Deze zeeslag was niet de enige strijd die de geuzen uitvochten met de Spanjaarden - een jaar eerder veroverde de watergeuzen Den Briel - maar volgens veel historici legde de Slag op de Zuiderzee de basis voor de onafhankelijkheid van de Nederlanden. Anders dan de verovering van Den Driel – die jaarlijks breed onder de aandacht wordt gebracht als ‘eerste stad in vrijheid’ – wordt de Slag op de Zuiderzee slechts eenmaal in de 50 jaar herdacht en gevierd. Juist daarom denkt een groep enthousiaste Waterlanders – die inmiddels een aantal maal bij elkaar is gekomen – dat we deze gebeurtenis niet ongemerkt voorbij mogen laten gaan.

Stadspoorten
In 1973 is de Slag op de Zuiderzee voor het laatst groots gevierd, vooral in Monnickendam. Veel oud-bewoners herinneren zich nog de stadspoorten die werden nagebouwd en de Spaanse galjoenen en Geuzenbodems die de verschillende buurtverenigingen maakten om de Slag na te spelen. Straten werden omgetoverd naar het jaar 1573. Mannen lieten hun baard voor deze gelegenheid staan en vrouwen maakten kledij volgende de toenmalige mode. Of de herdenking in 2023 net zo zal wordt gevierd als in 1973 is natuurlijk de vraag. Werncke Husslage, één van de initiatiefnemers van de startbijeenkomst: “Er is in 50 jaar veel veranderd. De technologie heeft zich ontzettend snel ontwikkeld en mensen zijn veel meer digitaal met elkaar verbonden, maar waarschijnlijk biedt dat juist weer mogelijkheden”.

Film van viering in 1973
Vanwege de onzekerheden rond Corona zijn de voorbereidingen laat op gang gekomen, maar niet te laat vindt Gerard Meij, één van de andere initiatiefnemers: “In 1973 is het organiserend comité, zoals dat toen heette, ook pas voor het eerst in september bij elkaar gekomen, wat dat betreft liggen we nog op schema.” Wat is 1973 enorm heeft geholpen om iedereen enthousiast te maken is het laten zien van de beelden van de herdenking 50 jaar eerder, dus in 1923. Meij: “Dat gaan we deze keer ook doen maar dan met beelden uit 1973, op vrijdagavond 2 september in de Grote Kerk van Monnickendam”.

Jan Haring
Het gezelschap wil de avond ook gebruiken om ideeën en plannen op te halen die er leven onder de mensen. Valeria Pechl, bekend van de operanacht en het zigeunerfestival, heeft zich al gemeld: “Ik wil de Slag herdenken met de komische operette-opera Pirates of Penzance van Gilbert en Sullivan. Dat kunnen we in verschillende havens in de regio opvoeren. Dat lijkt me echt ontzettend leuk”. Zo biedt het verhaal rond de Slag op de Zuiderzee genoeg aanknopingspunten die ter inspiratie kunnen dienen voor activiteiten en festiviteiten. Denk aan het verhaal van de watergeus die Monnickendam binnensloop en de speeltoren inklom om het klokkenspel uit te zetten om te verhinderen dat de Spanjaarden zo alarm zouden slaan. Maar ook het verhaal van de onbevreesde matroos Jan Haring spreekt tot de verbeelding.

Strijd om vrijheid
De Slag op de Zuiderzee was dus een strijd om vrijheid, een thema dat altijd tot de verbeelding zal spreken, ook of juist vandaag de dag. Denk alleen al aan de oorlog in Oekraïne waar de inwoners vechten voor het behoud van hun vrijheid. Maar de strijd om vrijheid wordt tegenwoordig veel breder gevoerd. Zo strijden mensen om vrij te kunnen zijn om te geloven in wat hun houvast biedt, om te zeggen wat je denkt en om te zijn wie je wilt zijn. Het gezelschap van Waterlanders verwacht dat dit thema zeker nu relevant is om mensen aan te spreken.

Iedereen met plannen, ideeën of mensen die gewoon nieuwsgierig zijn naar wat er gaat gebeuren zijn uitgenodigd voor vrijdagavond 2 september in de Grote Kerk te Monnickendam. Aanvang: 20:00, inloop vanaf 19:30. Kun je er die avond niet bij zijn maar wil je toch iets kwijt, mail dan naar slagopzuiderzee@gmail.com.

Bron: Organisatie Slag om de Zuiderzee