Historische sluis gevonden bij gemaal

Gepubliceerd: Dinsdag 23 november 2021 15:14

Foto: Omroep PIM

Bij graafwerkzaamheden aan een nieuw gemaal van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier aan de N247 net ten noorden van Monnickendam is een zeer bijzondere archeologische vondst gedaan. Het gaat om de bodem en de wanden van een laatmiddeleeuwse sluis.

De archeologen die tot nu toe de gevonden sluis hebben bekeken, bevestigen de grote archeologische en historische waarde van de sluis. Op basis van de goed bewaarde resten van de sluis in de dam onder de N247, de hoge informatiewaarde van de bouwwijze en ook het historische belang van het object in relatie tot de waterstaatgeschiedenis van Waterland en Noord-Holland worden de resten van de sluis als zeer onderzoekswaardig bestempeld.

Als eerste mag de lokale pers komen kijken, waaronder Omroep PIM. Iedereen kreeg een helm, een hesje en veiligheidslaarzen aan en liep naar een gemaakt strandje aan de kant van het Hol (Gouwzee). Siem Jan Schenk van het Hoogheemraadschap heette iedereen welkom. Ook burgemeester Waterland Marian van der Weele liet zich informeren en vertelde dat ook zij blij was met deze bijzondere vondst.

Archeoloog Jeroen Flamman van Vestigia legde uit dat er constant gecheckt wordt of er iets van waarde wordt gevonden bij het uitgraven en dat er zelfs al geheid was voordat er gestuit werd op eikenhouten resten. Het werk werd stilgelegd om dit te onderzoeken en na voorzichtig verder graven kwamen meer resten tevoorschijn van wat de sluisvloer en -wanden bleken te zijn uit de 14e eeuw. Het dak van de sluis is niet gevonden, waarschijnlijk is dat hout weer hergebruikt. Hout, en zeker eikenhout, was zeldzaam in Nederland en de vraag blijft nog waar het hout vandaan is gekomen. Er wordt verder onderzocht naar de historie van de sluis en het soort schepen dat vanuit de Gouwzee naar het binnenland is gevaren. Het kunnen geen grote schepen geweest zijn, verklaarde Flamman. De sluis was 35 tot 40 meter lang, zesenhalve meter breed en minstens tweeënhalve meter hoog. In het uitgegraven gat was het hout van de sluis goed zichtbaar. De bodem was doorboord door heipalen.

Het onderzoek duurt nog wel een aantal weken, waarbij dus het werk aan het gemaal stil blijft liggen.

Op 11 december kunnen geïnteresseerden komen kijken.